Skena politike ukrainase po zien përsëri, jo për shkak të rusëve, por për shkak të luftës së brendshme për pushtet. Sipas informacioneve ekskluzive nga “The Economist”, të transmetuara nga një numër zyrtarësh anonimë, kreu i Zyrës së Presidentit të Ukrainës Andriy Yermak është në qendër të një operacioni kompleks dhe të rrezikshëm për të larguar deri në tre persona kyç nga maja e qeverisë ukrainase. Bëhet fjalë për zëvendëskryeministrin Oleksii Chernišov, kreun e shërbimit të inteligjencës ushtarake Kiril Budanov dhe, jo më pak, vetë kryeministrin Denis Šmihal. Nëse u besohen burimeve të javores britanike, Jermak po i drejton fijet prapa skenave, duke kombinuar presionin politik dhe hetimet penale për të siguruar një grup të ri autoritetesh, një që do t’i jetë besnik atij.
Pikënisja
E gjitha filloi kur u hap një hetim antikorrupsion kundër Oleksiy Chernyshov, zëvendëskryeministrit aktual. Ky ishte tashmë një skandal mjaft i madh në vetvete, pasi zyra më e lartë në historinë e Ukrainës u godit nga hetime të tilla ndërsa ishte ende aktive. Por, ndërsa nuk ka prova që Yermak urdhëroi drejtpërdrejt hetimin, burime për The Economist pohojnë se ai “e la” çështjen të vazhdonte, ndërsa “ngriu” raste të tjera, potencialisht më të ndjeshme. Burimet thonë se Chernyshov humbi mbështetjen kur filloi t’i ofrohej administratës amerikane si një kanal paralel komunikimi, një veprim që ishte qartësisht i tepërt për Yermakun. Largimi i tij do t’i hapte rrugën ngritjes në detyrë të Yulia Sviridenkos, të mbrojturës së Yermakut dhe zëvendëskryeministres aktuale, nëse ose kur Shmihal të bjerë.
Shkarkimi i kryeministrit
Dhe thashethemet për shkarkimin e kryeministrit Denis Shmyhal kanë qarkulluar prej muajsh. Mediat ukrainase raportuan verën e kaluar se Presidenti Volodymyr Zelensky po e shqyrtonte seriozisht zëvendësimin e tij me Sviridenkon. Por edhe pse shumë zyrtarë të lartë u zëvendësuan në një riorganizim të madh të kabinetit në shtator 2024, Shmyhal e mbajti pozicionin e tij. Për momentin. Nga ana tjetër, Chernyshov pretendon se nuk ka ndërmend të japë dorëheqjen pavarësisht hetimit që po e ndjek. Por erërat politike në Kiev po fryjnë më fort.
Rreziku për Amerikën
Personi i tretë i shënjestruar është Kirill Budanov, kreu i shërbimit të fuqishëm të inteligjencës ushtarake HUR, i cili ka qenë në prag të shkarkimit për njëfarë kohe. Budanov i ka hedhur poshtë vazhdimisht thashethemet për largimin e tij si “propagandë ruse”. Por Economist tani pretendon se Yermak rinisi fushatën për ta shkarkuar atë në qershor 2025. Me sa duket, ai është shpëtuar nga mbështetja e Uashingtonit. Sipas burimeve, Shtëpia e Bardhë e bëri të qartë se largimi i Budanov do të ishte një veprim i keq në këtë kohë, gjë që e ndaloi përkohësisht procesin. Mendimi i administratës amerikane është gjithashtu interesant në të gjithë këtë histori. Politico raportoi në qershor se disa zyrtarë amerikanë, veçanërisht ata pranë rrethit të Trump, besojnë se stili diplomatik i Yermak është “abraziv dhe i neveritshëm”, gjë që mund të dëmtojë marrëdhëniet SHBA-Ukrainë në një kohë vendimtare për të dy vendet, raporton Kyiv Independent.
Kriza politike
E përjavshmja The Economist shkruan se për shkak të veprimeve të Yermak, “konfliktet politike në vend po intensifikohen”, “trazirat po rriten në qeveri” dhe Ukraina po “lëviz drejt autoritarizmit”. Artikulli pohon se, ndërsa problemet ushtarake grumbullohen, Ukraina përballet me “përçarje, spastrime dhe konflikte civile që mund ta godasin vendin më shumë nga brenda sesa çdo sulm rus”.Ka gjithashtu spekulime se kjo është një kërkim për një fajtor për një sërë skandalesh korrupsioni, probleme në front dhe zhvillim të paqartë të luftës në muajt në vijim. Nga ana tjetër, qeveria e ardhshme e Yulia Sviridenkos ndoshta nuk do të ndryshojë ndjeshëm nga ajo e Shmihalovas, dhe as nuk do të ndjekë një politikë dukshëm të ndryshme. Zelensky do të vazhdojë të marrë vendimet kryesore përmes Yermak, i cili është njeriu i tij i besuar.
