Në moshën 25 vjeç, burrat në Ukrainë i nënshtrohen shërbimit të detyrueshëm ushtarak. Ushtria ka nevojë urgjente për më shumë ushtarë. Një program për të rinjtë e moshës 18 deri në 24 vjeç ofron bonuse për t’i joshur ata në vijën e frontit…
Yuriy zemërohet. “Pushka jote nuk është kukull. Mbaje drejt dhe ik,” e qorton rreshteri 42-vjeçar i stërvitjes, që mban syze dielli, 19-vjeçarin e hutuar dhe mbipeshë.
Pastaj adoleshenti marshon përpara, ndërsa mban çantën e marshimit në kurriz. Balli i është mbuluar nga djersa, e cila duket se i derdhet lirshëm nën përkrenaren dhe jelekun, në këtë ditë të nxehtë, pas ngjitjes së lodhshme në një kodër, jo shumë larg vijave të frontit në Donbas.
“Ndalo,” mallkon Yuriy. “Supi dhe pushka jote duhet të jenë në vijë”, thotë veterani dhe e demonstron shpejt, duke e shtyrë qytën e pushkës automatike në shpatull, duke e drejtuar nga një armik imagjinar dhe duke ecur përpara përmes barit të lartë, duke kaluar shkurret, sa më heshtur të jetë e mundur. Arma e tij është gjithmonë gati, gishti tregues nuk është kurrë larg këmbëzës. “Kështu duhet të jetë, djalosh,” i drejtohet rekrutit.
“Ata kanë ende shumë punë për të bërë. Mbijetesa e tyre në front varet nga kjo”. Yuriy dhe një grup shokësh po aq me përvojë po u mësojnë 20 rekrutëve artin e luftës. Ky është kursi i tyre i tretë. Stërvitja zgjat gjithsej tre muaj. Në moshën 25 vjeç, burrat në Ukrainë përgjithësisht i nënshtrohen rekrutimit ushtarak. Megjithatë, të gjithë në këtë grup janë më të rinj. Ata janë pjesë e një programi të Ministrisë së Mbrojtjes, i hartuar për të inkurajuar të rinjtë deri në moshën 24 vjeç që të paraqiten vullnetarë për shërbim ushtarak.
Sulmi rus ndaj Ukrainës filloi natën e 24 shkurtit. Më pas, thuhet se SHBA-të i ofruan Zelenskyt ndihmë për t’u arratisur. Zelensky refuzoi dhe ai e qeveria e tij mbetën në Kiev, edhe pse trupat ruse përparuan drejt kryeqytetit. Agjencia e lajmeve AP raportoi përgjigjen e Zelenskyt: “më duhen municione, jo një makinë për t’u transportuar”. Që atëherë, ai është bërë një simbol i rezistencës ukrainase.
Kievit i duhen më shumë ushtarë për luftën në Ukrainë: bonuset i joshin ata në front
Kjo është e mundur që nga mosha 18 vjeç. Pjesëmarrja në program ofron bonuse qeveritare ose mundësinë për të studiuar falas më vonë. Ata që angazhohen për një vit marrin ekuivalentin e mbi 20,000 eurove. Nëse ushtarët e rinj e dëshmojnë veten në vijën e frontit, ata marrin bonuse të mëtejshme. Sa më i gjatë të jetë angazhimi, aq më shumë përfitojnë: kredi të lira për blerjen e një shtëpie dhe pas një viti, të drejtën për të udhëtuar jashtë vendit. Në përgjithësi, kushdo midis moshës 18 dhe 60 vjeç mund të largohet nga vendi vetëm me leje. Megjithatë, ushtarëve me leje nga fronti herë pas here u jepet leje për të udhëtuar jashtë vendit.
Fushata lindi nga nevoja. Qindra mijëra veta u ofruan vullnetarë për ushtrinë, veçanërisht në fillim të pushtimit të plotë rus. Tani, më shumë se tre vjet e gjysmë më vonë, ushtarët mungojnë kudo. Momenti patriotik i vitit 2022 ka ikur prej kohësh. Mobilizimi po përparon ngadalë. Në disa raste, burrat në moshë ushtarake po rekrutohen, jo domosdoshmërisht vullnetarisht, direkt nga rrugët. Rekrutuesit shpesh pozicionohen në pika kontrolli dhe stacione autobusësh. Burime të besueshme tregojnë se edhe nxitimi për “programin rinor” ka qenë i kufizuar.
Është ndryshe për Sashën. Ai thotë se do të ishte rekrutuar edhe pa bonusin. Në fillim të pushtimit, ai iku nga luftimet në Gjermani me motrën dhe nënën e tij. “Berlini është mirë, por unë nuk mund të qëndroja atje. Rusët po vrasin njerëzit tanë, po shkatërrojnë qytetet dhe fshatrat tona. Dua të mbroj vendin tim”, thotë 18-vjeçari. Sashës do t’i duheshin edhe gjashtë muaj të tjerë për të mbaruar shkollën. Ai vendosi të mos priste. Mezi në moshë madhore, ai u kthye në Ukrainë.
Dronë vdekjeprurës dhe luftë “mizore”
Sasha të jep përshtypje miqësore dhe të matur, një i ri që mendon para se të flasë. Pastaj, një pauzë e shkurtër para stërvitjes tjetër: Sasha ngrys sytë në diell. Një kallashnikov i qëndron mbi kofshë, pa karikator; ai ulet në bar, duke u mbështetur në bërryla. Ndjehet erë pylli dhe dheu i freskët i shpuar mënjanë për të rrethuar hyrjen e një bunkeri. Brenda pak javësh, pjesa më e madhe e jetës së përditshme të Sashës ka të ngjarë të zhvillohet në një bunker të tillë. Në vijat e frontit.
“Një i afërm i imi po lufton në vijën e frontit. Ai më tregoi në internet sa mizore është lufta. Për dronët vdekjeprurës, zjarrin e artilerisë, viktimat e shumta. Megjithatë, unë dua të shërbej”, thotë i riu. Por nëna e tij është e tmerruar. Ajo nuk mundi ta ndalonte. “As miqtë e mi gjermanë nuk mund ta besonin kur ua tregova vendimin tim. Ata mund të mos i kuptojnë motivet e mia, por më mbështesin”, thotë ai.
Pastaj ai tregon se si e dëgjoi audio-librin “All Quiet on the Western Front” në telefonin e tij inteligjent. “Më preku thellë. Njëherë na u desh të shkarkonim armë nga një kamion që u përkiste ushtarëve të vrarë. Kjo më kujtoi romanin, i cili fliste për uniformat e të rënëve”, thotë ai me mendime. “Jam i vetëdijshëm për rrezikun ndaj të cilit ekspozohemi kur bëhemi ushtarë”. Raportet e para për viktima tashmë po vijnë nga kurset e mëparshme.
Të lodhur nga lufta
Kryebashkiaku i Kievit, Vitali Klitschko, i tha gazetës Bild se populli i Ukrainës është jashtëzakonisht i lodhur nga lufta dhe theksoi nevojën për negociata me Rusinë. Si rezultat i luftës, e cila ka vazhduar për gati tre vjet e gjysmë, “të gjithë në shtetin tonë, në vendin tonë, janë të lodhur nga kjo luftë”, tha Klitschko.
Ai mbështet një “zgjidhje diplomatike” me Rusinë që nuk përjashton cedimet territoriale. “Për fat të keq, ne kemi paguar një çmim të madh për këtë luftë: jetën e patriotëve tanë, ushtarëve tanë, qytetarëve tanë.” I pyetur në lidhje me kërkesat ruse për cedimin e territorit ukrainas, Klitschko tha se në fund të fundit, Presidenti Volodymyr Zelenskyy duhet t’i përgjigjet kësaj pyetjeje.
Mënyra se si djemtë ulen bashkë të kujton Remarque-un. Ata kanë karaktere kaq të larmishme. Janë tre miqtë më të mirë që vazhdimisht qëndrojnë të lidhur me njëri-tjetrin. Ata u rritën në të njëjtën pallat, dy prej të cilëve jetonin me gjyshërit e tyre si jetimë. Pastaj është Bogdani, 22-vjeçari që ka përfunduar studimet e gazetarisë. “Sigurisht që bonusi është një arsye pse jam këtu tani. Por nuk është e vetmja arsye,” thotë ai me zë të ulët. “Pjesa më e vështirë nuk është stërvitja. Është e vështirë për mua ta kuptoj: Nuk jam më një individ, para së gjithash; jam një ushtar.”
Në frontin e Ukrainës për shkak të parave
Pranë tij rri ulur një shok që humbi vëllanë e tij. “Prandaj jam këtu,” thotë ai me vendosmëri. Tre metra larg, Vitali mbështetet në një trung peme. Ai vjen nga një periferi e Kievit. “Mësova të luftoj atje. Është një vend i vështirë.” Buzëqeshja e tij zbulon një rresht dhëmbësh të përparmë artificialë. Ai është Metuselahu i grupit, pasi sapo ka mbushur 25 vjeç. Vitali ka punuar tashmë si kasap, punëtor ndërtimi dhe për një shërbim pakosh. “U pranova në program kur isha 24 vjeç. Të them të drejtën, nuk doja të fshihesha dhe të ikja nga policia kur isha 25 vjeç. Do të preferoja të merrja bonusin dhe të shkoja në front vullnetarisht,” thotë ai.
Më në fund, Danieli e plotëson rrethin. Ai është i gjatë dhe i hollë, me sy blu të ndritshëm. Të gjithë këtu e quajnë “patriot”. “Për mua, është detyra ime të shërbej”, thotë ai. Ashtu si Sasha, ai aspiron një karrierë si ushtar. “Ukrainës do t’i duhet një ushtri e fortë për një kohë të gjatë, të gjatë. Kjo është ajo që ndodh kur ke Rusinë si fqinj.”
Pastaj papritmas një avion luftarak gjëmon mbi zonë. Në kodrën përballë, rekrutët hidhen në bar ose pas gardheve. Fytyra të tmerruara mund të shihen edhe këtu nën pemë. Nuk është hera e parë që zonat e stërvitjes ushtarake kanë qenë shënjestër e sulmeve ruse. Aeroplani kthehet. “Është një nga tonët, rusët gjithmonë fluturojnë në çift”, bërtet një nënoficer. Por për një moment, lufta ishte shumë afër rekrutëve. Së shpejti, do të jetë gjithmonë.
Lufta ka zënë rrënjë në Kostiantynivka. Dronët rusë po ndjekin makinat nëpër qendrën praktikisht të shkretë të qytetit. Kisha në qendër është dëmtuar rëndë, stacioni i trenit një grumbull rrënojash dhe shtëpitë janë të dëmtuara nga krateret e impaktit. Jeta është tharë nga qyteti. Vetëm pak banorë kanë mbetur, dhe mbrojtësit.
Andrii është një prej tyre. Veterani me pjesën e sipërme të trupit të tij të tatuazhuar që sfidon vdekjen, mjekrën e tij të zezë të dendur dhe buzëqeshjen e tij miqësore dëgjon gjëmimin e artilerisë nga fronti aty pranë. “Problemi këtu janë dronët kamikazë rusë”, thotë 34-vjeçari.
Andrii u rekrutua në vitin 2022, pikërisht në fillim të pushtimit. Në vitin 2023, një minë ia këputi këmbën e majtë. Ai vazhdon të luftojë, edhe me protezë. Ai ka dëgjuar gjithashtu për programin për ushtarët e rinj. “Nëse ata dalin vullnetarë, mendoj se është gjëja e duhur për t’u bërë. Ata janë të nevojshëm”, shpjegon ai. Andrii ka një djalë gjashtëvjeçar.
“Nëse do të ishte 18 vjeç tani, nuk do ta mbaja. Do të isha shumë krenar për të, ashtu siç do të kisha frikë për jetën e tij. Por unë po luftoj këtu që një ditë ai të mos ketë nevojë ta bëjë këtë.”
