Në ndarjen sipas grupeve industriale, mallrat kapitale – që përfshijnë makineritë dhe pajisjet industriale – kanë pësuar rënien më të madhe, me 6.4 për qind, duke reflektuar uljen e investimeve në teknologji dhe pajisje të reja prodhuese. Në mallrat e konsumit jo të qëndrueshëm, që përfshijnë produktet ushqimore dhe ato të përdorimit të përditshëm, rënia është 2.8 për qind, për shkak të ndryshimeve në sjelljen e konsumatorëve dhe presioneve në tregun e punës
Albina REKA
Shkup – Treguesit më të fundit të Entit Shtetëror të Statistikave zbulojnë një trend shqetësues në tregun industrial të punës: numri i punëtorëve në industri gjatë shtatorit 2025 ka shënuar ulje prej 2.8 për qind krahasuar me të njëjtin muaj të vitit paraprak. Kjo rënie konfirmon një ngadalësim të përgjithshëm të aktivitetit industrial dhe thekson nevojën për reforma strukturore që do të parandalonin humbjen e mëtejshme të vendeve të punës. Sipas të dhënave, industria përpunuese, që përfaqëson sektorin më të madh të punësimit industrial, ka regjistruar rënie prej 2.9 për qind. Kjo ndërlidhet me uljen e prodhimit në degët e metaleve, tekstilit dhe industrisë ushqimore – degë që historikisht kanë qenë shtylla të ekonomisë vendase.
Në sektorin e minierave dhe guroreve, numri i punëtorëve është ulur për 2.0 për qind, pas një viti me aktivitet të dobët në nxjerrjen e mineraleve dhe materialeve ndërtimore. Ndërkohë, në furnizimin me energji elektrike, gaz, avull dhe ajër të kondicionuar është shënuar një ulje më e vogël, prej 0.6 për qind, e cila lidhet me stabilizimin e tregut energjetik dhe automatizimin e disa proceseve teknike.
Në ndarjen sipas grupeve industriale, mallrat kapitale – që përfshijnë makineritë dhe pajisjet industriale – kanë pësuar rënien më të madhe, me 6.4 për qind, duke reflektuar uljen e investimeve në teknologji dhe pajisje të reja prodhuese. Në mallrat e konsumit jo të qëndrueshëm, që përfshijnë produktet ushqimore dhe ato të përdorimit të përditshëm, rënia është 2.8 për qind, për shkak të ndryshimeve në sjelljen e konsumatorëve dhe presioneve në tregun e punës. Megjithatë, sektorët e mallrave të konsumit të qëndrueshëm, si mobiljet dhe pajisjet shtëpiake, kanë shënuar rritje prej 4.8 për qind, duke sinjalizuar një rigjallërim pas disa viteve stagnimi. Edhe mallrat e ndërmjetme, që furnizojnë industrinë përpunuese, kanë pasur një rritje modeste prej 0.2 për qind.
Në periudhën janar-shtator 2025, punësimi industrial ka rënë me 3.7 për qind krahasuar me të njëjtën periudhë të vitit 2024. Kjo tregon se vështirësitë nuk janë sezonale, por strukturore – të ndikuara nga automatizimi, digjitalizimi dhe zhvendosja e fuqisë punëtore drejt sektorëve të tjerë, si ndërtimtaria dhe shërbimet.
Sipas ekspertëve, faktorët kryesorë që ndikojnë në këtë ulje përfshijnë modernizimin teknologjik, që po zëvendëson punën manuale, kostot e larta të prodhimit, si dhe rënien e kërkesës nga tregjet evropiane. Ekonomistët theksojnë se rënia e punësimit në industri duhet të shërbejë si alarm për hartimin e politikave të reja për modernizim dhe inovacion. Sipas tyre, nevojitet mbështetje më e madhe për automatizim të mençur, trajnime profesionale dhe investime në teknologji të gjelbra që mund të hapin vende të reja pune. “Duhet përqendrim më i madh në modernizimin e kapaciteteve prodhuese, mbështetjen e inovacionit dhe përmirësimin e kushteve të punës. Vetëm kështu mund të nxisim konkurrueshmërinë dhe të ruajmë punësimin në afat të gjatë”, thuhet në analizën përfundimtare të raportit. (koha.mk)
