Izraelitëve iu kërkua të kryenin misione që në fillim ishin modeste, por që shpejt u përshkallëzuan…
Përpara se Izraeli të niste luftën kundër Iranit muajin e kaluar, shërbimi i tij i sigurisë zbuloi një rrjet të gjerë të qytetarëve të vet që spiunonin për Teheranin, në një shkallë që e ka zënë vendin në befasi.
Që nga sulmi i parë me raketa iraniane ndaj Izraelit në prill të vitit 2024, më shumë se 30 izraelitë janë akuzuar për bashkëpunim me inteligjencën iraniane.
Në shumë raste, kontaktet fillonin me mesazhe anonime që ofronin para për informacion ose për detyra të vogla. Pagesat më pas rriteshin në përputhje me kërkesa gjithnjë e më të rrezikshme.
Megjithatë, kaq shumë izraelitë ishin të përgatitur të kryenin misione modeste, saqë fushata e spiunazhit mund të ketë qenë e suksesshme si një mënyrë për të mbledhur të dhëna nga publiku i gjerë në vende strategjikisht të rëndësishme që më vonë do të bëheshin shënjestra të raketave balistike iraniane.
Ndërkohë, Izraeli spiunoi Iranin me efekt shkatërrues, duke i lejuar Mossadit të gjente dhe vriste pjesën më të madhe të komandës së lartë të Iranit dhe shkencëtarët e tij bërthamorë në një çast të vetëm në orët e para të së premtes, 13 korrik, midis shumë objektivave të tjerë.
Që nga fillimi i luftës, regjimi iranian ka arrestuar më shumë se 700 persona të akuzuar për spiunazh për Izraelin, sipas agjencisë së lajmeve Fars. Por gjyqet kanë qenë sekrete dhe në të paktën 6 raste kanë çuar në ekzekutime të shpejta, duke e bërë të pamundur të gjykohet se sa nga rrjeti i dyshuar është i vërtetë dhe sa një trillim i histerisë zyrtare.
Në të kundërt, në rastin e izraelitëve të akuzuar për spiunazh për Iranin, prokuroria ka ngritur aktakuza të hollësishme. Edhe pse deri më tani ka pasur vetëm një dënim nga vala e fundit e arrestimeve, duke lënë fajin individual për t’u vlerësuar, një pamje e qartë ka dalë nga dokumentet e gjykatës se si Irani nisi të hidhte një rrjetë të gjerë për agjentë të mundshëm.
Zakonisht fillonte me një mesazh nga një dërgues anonim. Një mesazh i tillë, nga dërguesi “agjencia e lajmeve” pyeste: “a keni ndonjë informacion në lidhje me luftën? Jemi gati ta besojmë.”
Një tjetër, i dërguar nga “Tehran-Quds” (Teheran-Jerusalem) një qytetari palestinez izraelit, ishte më i hapur, duke thënë: “Një Jerusalem i lirë bashkon myslimanët. Na dërgoni informacion në lidhje me luftën.”
Mesazhi përfshinte një lidhje për në aplikacionin Telegram, ku fillonte një dialog i ri, ndonjëherë me dikë që përdorte një emër izraelit, me një ofertë parash për punë të thjeshta në dukje. Nëse marrësi shprehte interes, kontaktet e tij të reja misterioze do t’i këshillonin të konfiguronte PayPal dhe një aplikacion për të marrë fonde në kriptovaluta.
Në rastin e një të dyshuari të arrestuar më 29 shtator, detyra e parë ishte të shkonin në një park dhe të kontrollonin nëse një çantë e zezë ishte varrosur në një vend të caktuar, për një pagesë prej gati 1,000 dollarësh amerikanë. Atje nuk kishte çantë dhe rekruti dërgoi një video për ta vërtetuar këtë.
Më vonë atij iu caktuan punë të tjera që përfshinin shpërndarjen e fletëpalosjeve, ngjitjen e posterave ose spërkatjen me grafite, shumica me slogane që denigronin Benjamin Netanyahun, të tilla si “Jemi të gjithë së bashku kundër Bibit” (nofka e Netanyahut) ose “Bibi solli Hezbollahun këtu” ose “Bibi = Hitler”.
Faza tjetër përfshinte bërjen e fotove. Një izraelit me prejardhje azere u punësua për të fotografuar objekte të ndjeshme në të gjithë vendin dhe duket se e ka shndërruar këtë në një biznes familjar, duke i detyruar të afërmit e tij të bënin fotografi të objekteve portuale në Haifa (të cilat më vonë do të goditeshin nga raketat iraniane në luftën 12-ditore të këtij muaji), bazës ajrore Nevatim në Negev (e goditur në një breshëri në tetor), si dhe baterive të mbrojtjes nga raketat Iron Dome në të gjithë vendin, dhe selisë së inteligjencës ushtarake Glilot në veri të Tel Avivit.
I njëjti rekrut që shkoi të kërkonte çantën e zezë iu kërkua të fotografonte shtëpinë e një shkencëtari bërthamor që punonte në Institutin Weizmann. Qendra kryesore shkencore e Izraelit ishte objekt i interesit të madh iranian.
Irani e goditi Institutin Weizmann me raketa balistike në luftën 12-ditore dhe duket e mundshme që fotot e bëra nga agjentët e tij ndihmuan në shënjestrimin. Megjithatë, përpjekja për të vrarë shkencëtarët e tij dështoi. Në fakt, as Ministria e Inteligjencës dhe Sigurisë e Iranit dhe as Garda e saj Revolucionare nuk duket se kanë arritur të vrasin ndonjë nga objektivat e tyre në luftën e gjatë në hije.
Ndërsa Mossadi mbështetej në infiltrimin e një kuadri operativësh të trajnuar në Iran, qasja e ndjekur nga inteligjenca iraniane ishte të testonte se sa larg do të ishin të përgatitur të shkonin rekrutët e tyre të gjelbër.
Yossi Melman, një ekspert i inteligjencës izraelite, citoi një zyrtar të Shin Bet duke e përshkruar atë si një qasje “spërkat dhe lutu”, e cila kërkon të zhvillojë një grusht rekrutësh me cilësi të lartë duke bërë investime me pak interes në shumë të tjera”.
Pasi kryenin detyra të thjeshta, si ngjitja e posterave dhe bërja e fotografive, rekrutëve iu kërkua të bënin më shumë për më shumë para. Pasi kishin fotografuar shtëpinë e një shkencëtari bërthamor nga Instituti Weizmann, njërit prej rekrutëve iu ofrua 60,000 dollarë për të vrarë shkencëtarin dhe familjen e tij dhe për t’u djegur shtëpinë.
Sipas padisë, agjenti pranoi dhe filloi të punësonte katër ushtarë vendas, të gjithë qytetarë palestinezë izraelitë. Natën e 15 shtatorit, kjo skuadër e mundshme vrasësish u shfaq në portat e Institutit Weizmann, por nuk ia doli të kalonte rojen e sigurisë dhe u larguan.
Një ditë pas asaj fiaskoje, trajnerët iranianë i thanë rekrutit të kthehej në Weizmann dhe të bënte më shumë foto. Me avantazhin e të qenit një hebre izraelit që po mbërrinte ditën, ai arriti të kalonte rojet e sigurisë dhe filmoi makinën e shkencëtarit. Ai u pagua 709 dollarë dhe u pyet nëse do të lidhte një pajisje GPS në makinë. Ai refuzoi.
Ky do të ishte një model që përsëritet vazhdimisht në aktakuza. Edhe pse rekrutuesit iranianë rezultuan efektivë në gjetjen e shumë izraelitëve të gatshëm për të bërë fotografi dhe për të shpërndarë fletëpalosje për paratë iraniane, duket se rekrutuesit në Teheran kanë qenë shumë të nxituar për të kultivuar agjentë afatgjatë.
Disa prej tyre u pyetën papritur, vetëm pak ditë pasi kishin përfunduar detyrat e tyre të para, nëse do të përpiqeshin të vrisnin zyrtarë të lartë. Grupit azer iu kërkua të gjente një vrasës me pagesë, por ata refuzuan.
I njëjti rekrut që refuzoi të vendoste një gjurmues GPS në makinën e një shkencëtari u pyet disa ditë më vonë nëse mund të merrte në konsideratë hedhjen e një bombe me molot në automjetin e Netanyahut.
Vetëm njëri nga të dyshuarit është dënuar dhe burgosur deri më tani, pasi ka rrëfyer akuzat kundër tij.
Kërkesë prej miliona dollarësh
Kur inteligjenca iraniane kontaktoi Mordechai “Moti” Maman, 72 vjeç, pranverën e vitit të kaluar, ai ishte martuar me një grua bjelloruse shumë më të re dhe kishte nevojë për fonde, pas dështimit të disa sipërmarrjeve biznesore.
Maman kishte kaluar disa vite në Samandag, në Turqinë jugore, dhe në prill, ai kontaktoi dy vëllezër biznesmenë që i njihte atje për të parë nëse kishin ndonjë ide për të fituar para. Vëllezërit thanë se kishin një partneritet fitimprurës biznesi me një të njohur iranian të quajtur Eddie, i cili importonte fruta dhe erëza të thata dhe i sugjeruan Mamanit të takohej me të.
Në prill, Maman fluturoi për në Samandag nëpërmjet Qipros, por Eddie dërgoi dy kolegë në vend të tij, duke pretenduar se nuk ishte në gjendje të largohej nga Irani për arsye burokratike. Muajin tjetër, izraeliti u ftua të kthehej në Turqi, në qytetin e Juksekovës në juglindje të largët, ku qëndroi në një dhomë hoteli të paguar nga Eddie.
Edhe një herë, Eddie tha se nuk mund të kalonte në Turqi, por i tha Mamanit se kishte një mënyrë për të futur kontrabandë izraelitët në Iran. Ai pranoi dhe më 5 maj bëri kalimin i fshehur në një kamion.
Eddie dhe një zyrtar i dytë iranian u takuan me Mamanin në një hotel luksoz brenda Iranit dhe i bënë një ofertë prej mijëra dollarësh për tre detyra. Ai duhej të linte para ose armë në vende të caktuara në Izrael; duhej të fotografonte vende të mbushura me njerëz; dhe duhej t’u transmetonte kërcënime agjentëve të tjerë, konkretisht palestinezëve izraelitë, të cilët kishin “marrë fonde nga Irani për të kryer misione armiqësore, por në fakt nuk i kishin kryer misionet e tyre”.
Maman tha se do ta mendonte dhe u kthye ilegalisht në Turqi. Në Juksekova, atij iu dhanë 1300 dollarë në para të gatshme si pagesë e pjesshme për udhëtimin.
Në gusht, Maman u kthye në Turqi dhe u kontrabandua përsëri përtej kufirit për të takuar Eddien dhe bashkëpunëtorin e tij. Këtë herë detyrat ishin më të vështira. Iranianët ofruan 150000 dollarë për vrasjen e kujtdo prej Netanyahut, Ronen Bar, kreut të Shin Bet, ose Yoav Gallant, atëherë ministër i mbrojtjes.
Sipas prokurorisë, Maman tha se kishte lidhje me botën e krimit të cilët mund të ishin në gjendje ta kryenin punën, por ai donte 1 milion dollarë. Kjo shumë ishte shumë e lartë për iranianët të cilët sugjeruan një objektiv më të ulët, ish-kryeministrin Naftali Bennett, për 400,000 dollarë. Maman dyshohet se qëndroi në kërkesën e tij prej një milion dollarësh dhe bisedimet u ndërprenë pa marrëveshje.
Ai u pagua 5,000 dollarë dhe fluturoi përsëri për në Qipro dhe më pas, më 29 gusht, për në Tel Aviv, ku oficerët e Shin Bet po e prisnin.
Më 29 prill, Maman u dënua me 10 vjet burg pasi u deklarua fajtor për akuzat për kontakt me një agjent të huaj dhe hyrje të paautorizuar në një shtet armik. Avokati i tij, Eyal Besserglick, e përshkroi dënimin si të tepruar dhe ka apeluar.
Besserglick tha se Maman besonte deri në momentin e fundit se Eddie nuk ishte gjë tjetër veçse një biznesmen iranian që merrej me tregtinë e rrushit të thatë dhe erëzave, dhe se nuk ishte në dijeni kur po kontrabandohej në një kamion se po çohej në Iran. Ai mohon se Maman kërkoi 1 milion dollarë, duke argumentuar se klienti i tij në fund të fundit duhej të dukej për të pranuar komplotet iraniane, nga frika se një refuzim i papritur do ta çonte në vdekje.
“Çfarë do të kishte qenë më mirë? Nëse do të ishte rrëmbyer në një furgon ose ndoshta do të ishte vrarë?” i tha Besserglick gazetës Guardian. Ai tha se Maman ishte rrahur në burg dhe ishte mbajtur në një qeli të ndyrë me jashtëqitje të shpërndara në mure.
“Gabimi që bëri është serioz, por ai nuk duhet të vdesë për atë gabim, sepse në fund nuk do të ketë askënd për ta ndëshkuar”, tha avokati.
