Me dhimbje të thellë morrëm lajmin e ndarjes nga jeta të Risto Qiriazit, pasardhësit të denjë të një familjeje që është gurthemel i identitetit tonë kombëtar – familjes Qiriazi të Manastirit.
Risto Qiriazi ishte një nga bijtë e fundit të një epoke të dhimbshme, ku të jesh shqiptar ortodoks do të thotë të ishe përballur me përjashtim, me përndjekje e me dhunë por njëkohësisht të dëshmoje guximin dhe besnikërinë ndaj vetvetes.
Ai përfaqësonte me dinjitet e krenari një trung që brez pas brezi ka mbajtur të gjallë gjuhën shqipe, fenë ortodokse dhe identitetin shqiptar, duke mos lejuar që stuhitë e historisë t’i shkulnin nga rrënjët.
Në jetën e tij të qetë dhe të përkushtuar ai mishëroi harmoninë mes shqiptarësisë dhe ortodoksisë, duke na dëshmuar se kombi Ynë është një, i pandarë dhe i pathyeshëm, pavarësisht fesë.
Megjithëse ndarja e tij nga jeta kaloi në heshtje, ne e ndiejmë thellë se me ikjen e tij është shuar një dëshmi e gjallë e historisë sonë kolektive dhe një arkiv me të thëna e të pathëna.
Kjo ikje është një humbje e madhe për kujtesën kombëtare por është edhe një amanet i shenjtë për brezat që vijnë: të ruajmë gjuhën tonë me krenari dhe ta mbrojmë identitetin shqiptar deri në vetëmohim.
Universiteti i Tetovës gjithmonë i ka kushtuar rëndësi të veçantë familjes së pavdekshme Qiriazi. Jo rastësisht, një nga amfiteatrot kryesore të universitetit tonë mban emrin e “Parashqevi dhe Sevasti Qiriazit” duke përjetësuar kështu veprën e tyre arsimdashëse dhe misionin kombëtar që i dha jetë gjuhës dhe kulturës sonë.
Po ashtu, ky universitet ka nderuar me mirënjohje dhe respekt pinjollët e kësaj familjeje, ndër të cilët edhe Risto Qiriazin, duke e vlerësuar për kontributin e tij në ruajtjen e gjuhës dhe të identitetit shqiptar në Maqedoninë e Veriut.
Në këtë ditë të dhimbshme, Universiteti i Tetovës shpreh ngushëllimet më të sinqerta familjes Qiriazi, miqve dhe gjithë shqiptarëve që ndihen krenarë për këtë figurë të ndritur.
Kujtimi i Risto Qiriazit do të mbetet i pavdekshëm, një dritë udhëzuese për gjeneratat që vijnë dhe një dëshmi e gjallë se kombi shqiptar qëndron i pathyeshëm mbi themelet që kanë ngritur rilindësit tanë.
Shqiptarët ortodoksë kanë qenë dhe do të mbeten brenga jonë e përhershme – plagë dhe krenari njëkohësisht.
Ndjej dhimbje të thellë sepse vendit dhe shoqërisë tonë po i shterojnë intelektualët ato që ndërtojnë urra ku të tjerët ndërtojnë mure akoma më shumë ndjej dhimbje për apatinë tonë sociale mënyra se si i përcjellim në heshtje të gjithë kontribuesit e çështjes tonë kombëtare!
Edhe njëherë u desh vdekja që të më kujtonte se ne si shoqëri nuk dimë t’i kujtojmë njerëzit e shquar siç e thotë edhe Nietsche tek “Njerëzor, tepër njerëzor”: Në një shoqëri pa shpirt. Askush nuk i është mirënjohës njeriut me shpirt të madh…
Qoftë i përjetshëm kujtimi i tij dhe qoftë i lehtë dheu!
Prof. Dr. Vullnet Ameti
