Euro digjitale nuk do të vijë nesër. Midis negociatave legjislative, përshtatjes së infrastrukturës bankare dhe një faze të mundshme testimi, do të duhen të paktën dy deri në katër vjet.
Nënkryetari tridhjetë e shtatë vjeçar i Komitetit për Çështjet Ekonomike dhe Monetare të Parlamentit Europian dhe bashkëthemelues i Volt, Damian Boeselager po negocion aktualisht një nga çështjet më të ndjeshme të sesionit legjislativ: ligjin digjital të euros, projektin e Bankës Qendrore Europiane për të krijuar një monedhë elektronike publike, të garantuar dhe universalisht të shpenzueshme.
“Ideja është e thjeshtë: një version digjitale i parave të gatshme. Kam pesë euro në telefonin tim, t’i kaloj dhe nuk i kam më. Ashtu si me kartëmonedhat, por pa portofol”, shpjegon ai.
Megjithatë, pas kësaj thjeshtësie qëndron një objektiv strategjik: çlirimi i Evropës nga varësia nga sistemet amerikane të pagesave si Visa dhe Mastercard, të cilat aktualisht trajtojnë afërsisht dy të tretat e transaksioneve me karta në eurozonë.
Sipas Damian Boeselager, euro dixhitale do të ulte gjithashtu tarifat për tregtarët, të cilët aktualisht shpesh detyrohen të pranojnë pagesa elektronike me kosto të lartë. Dhe do të ishte një mjet ligjor pagese: ata që tashmë marrin pagesa nëpërmjet Visa ose Mastercard do të duhet të pranojnë gjithashtu euron digjitale.
Çështja më e vështirë teknike ka të bëjë me menaxhimin e fondeve. Banka Qendrore Evropiane propozon që çdo qytetar të ketë një portofol të veçantë në euro digjitale së bashku me llogarinë e tyre rrjedhëse tradicionale: për shembull, dy mijë euro “tradicionale” dhe dyqind e pesëdhjetë euro “digjitale”. Ky bilanc i dyfishtë do të lehtësonte pagesat jashtë linje dhe do të siguronte statusin e sistemit si mjet ligjor pagese. Megjithatë, Damian Boeselager ka frikë se sistemi do të bëhet shumë kompleks.
“Rreziku është krijimi i një mekanizmi që njerëzit nuk e kuptojnë dhe nuk e përdorin. Kjo është arsyeja pse po punoj për një mënyrë për ta bërë atë efikas“, shprehet ai.
Ndryshe nga kriptovalutat, euro digjitale nuk është një aset spekulativ: ajo do të ketë gjithmonë të njëjtën vlerë si euro, do të garantohet nga Banka Qendrore Evropiane dhe, të paktën në transaksionet jashtë linje, do të jetë në gjendje të garantojë privatësi më të madhe sesa pagesat aktuale.
“Sot, çdo pagesë është e gjurmueshme. Me euron digjitale, transfertat jashtë linje mund të jenë private, të padukshme për këdo. Por për shuma të mëdha, kontrollet kundër pastrimit të parave do të mbeten në fuqi”, thekson ai.
Dosja mbi euron dixhitale është në përputhje me udhëtimin politik të Damian Boeselager. I diplomuar në filozofi dhe ekonomi, në vitin 2016, mes Brexit dhe Trump, ai vendosi të themelonte Volt së bashku me italianen Andrea Venzon dhe francezen Colombe Cahen-Salvador: një parti pan-evropiane, progresive, ekologjike dhe federaliste, tani e pranishme në BE dhe më gjerë (nga Zvicra në Ukrainë deri në Mbretërinë e Bashkuar), me një manifest të vetëm dhe një identitet të vetëm.
“Partitë tradicionale janë bërë sisteme vetë-referuese, më të interesuara për mbijetesë sesa për ripërtëritje. Volt është një ftesë për t’u rikthyer në të qenit protagonistë të demokracisë. Ose i përmirësojmë partitë, ose do të kemi problem me vetë demokracinë”, shprehet ai.
Volt ka tërhequr rreth tridhjetë e pesë mijë anëtarë, kryesisht të rinj, me një mesazh të drejtpërdrejtë: “Nuk po përpiqemi të dukemi si politikanë të modës së vjetër. Le të themi: kjo është jeta jonë, vendi ynë, Bashkimi Evropian në të cilin u rritëm. Le të përpiqemi ta rregullojmë.”
Euro dixhitale nuk do të vijë nesër. Midis negociatave legjislative, përshtatjes së infrastrukturës bankare dhe një faze të mundshme testimi, do të duhen të paktën dy deri në katër vjet. Edhe pasi të miratohet ligji, Banka Qendrore Evropiane mund ta prezantojë atë gradualisht, për të testuar sigurinë dhe përdorshmërinë e tij.
Rruga drejt një euro dixhitale është komplekse dhe sfiduese, por Damian Boeselager mbetet i bindur se kjo iniciativë është thelbësore për pavarësinë financiare të Evropës dhe inovacionin e ardhshëm.
“Bëhet fjalë për ndërtimin e një sistemi pagesash që mbron sovranitetin tonë. Duhet të fillojmë tani, në mënyrë që Evropa të mund të marrë përsipër fatin e saj në epokën digjitale”, përfundon ai.
