Plani përfshin krijimin i një konsorciumi rajonal aktiv në territorin iranian, një hipotezë që Teherani nuk duket se e kundërshton…
Tridhjetë miliardë dollarë: kjo është shuma që administrata Trump po shqyrton t’i ofrojë Iranit në këmbim të heqjes dorë përfundimtare të Teheranit nga pasurimi i uraniumit.
Kjo shumë e madhe, së bashku me stimuj të tjerë, duhet ta shtyjë, sipas Shtëpisë së Bardhë, Teheranin të ndërtojë një program bërthamor civil. Në këmbim, Uashingtoni do të lehtësonte sanksionet e vendosura ndaj Republikës Islamike dhe do të lironte 6 miliardë dollarë nga fondet e bllokuara iraniane.
Sipas CNN, i cili i referohet të paktën 4 burime të ndryshme pranë Shtëpisë së Bardhë, pretendohen diskutime prapa skenave midis aktorëve kryesorë të SHBA-së dhe Lindjes së Mesme me zyrtarë të lartë në Teheran.
Diskutime që thuhet se kanë ndodhur mes një fluksi sulmesh ushtarake ndaj Iranit dhe Izraelit gjatë dy javëve të fundit dhe që vazhduan këtë javë pas arritjes së një marrëveshjeje armëpushimi.
Paratë nuk janë të Shteteve të Bashkuara
Konkretisht, propozimi i administratës Trump kërkon një investim prej 20-30 miliardë dollarësh për një program të ri bërthamor iranian të pa pasuruar, i cili do të përdoret për qëllime civile të energjisë. Megjithatë, fondet nuk do të vijnë direkt nga Shtetet e Bashkuara, pasi këto të fundit preferojnë që vendet arabe të Gjirit ta paguajnë faturën. Kjo do të krijonte një “konsorcium rajonal aktiv” në tokën iraniane, një mundësi që Teherani nuk duket se e kundërshton.
Por Teherani ende po i ngre barrierat e tij negociuese. Ambasadori iranian në Kombet e Bashkuara, Amir Saeid Iravani, tha se Irani është i gatshëm të “punojë me të gjitha vendet në rajonin tonë që operojnë reaktorë bërthamorë, si për sigurinë e reaktorëve ashtu edhe për furnizimin me karburant”, për sa kohë që kjo është një iniciativë “plotësuese” dhe nuk zëvendëson programin bërthamor të brendshëm të Iranit. Me fjalë të tjera, Teherani nuk do të heqë dorë nga pasurimi i uraniumit në territorin e tij.
Një ide tjetër, e cila u propozua javën e kaluar dhe që aktualisht po shqyrtohet, është që aleatët e Gjirit të mbështetur nga SHBA-të të paguajnë për zëvendësimin e impiantit bërthamor Fordow, të cilin SHBA-të e goditën me bomba bunkerësh gjatë fundjavës, me programin jo-pasurues, sipas dy personave të njohur me çështjen.
Është e paqartë nëse Irani do ta shqyrtojë vërtet këtë plan. Zyrtarët e administratës Trump kanë konfirmuar se Teheranit i janë bërë disa propozime, si paraprake ashtu edhe në zhvillim e sipër.
Pjesa e vetme e qëndrueshme dhe e panegociueshme e diskutimeve është një ndalim i plotë i pasurimit të uraniumit nga Irani, për të cilin Teherani ka thënë vazhdimisht se i nevojitet.
Dhe Uashingtoni po ofron lehtësim të sanksioneve në këmbim të kësaj, ka thënë Teherani për vite me radhë.
